Naar boven

Begin altijd een gesprek met je apotheker of arts, en lees altijd de productinformatie wanneer het de gezondheid van jou of je gezin betreft.

Een vrouw met blond haar vertoond tekenen van pijn, zittend op een bank en haar buik vasthoudend

Wat is een geneesmiddel overdosis?

Het gebeurt weleens: je hebt pijn en wil dat deze zo snel mogelijk minder wordt. Dan ontstaat soms de twijfel om extra pijnstillers te gebruiken. Doe dit echter niet. De dosering van geneesmiddelen is zorgvuldig bestudeerd door medische professionals, daarom moet je altijd de voorgeschreven regels en doseringen volgen.

Als jij of iemand die je kent een overdosis pillen heeft genomen, bijvoorbeeld een overdosis paracetamol, dan kan het lichaam dit proberen af te stoten. Veel voorkomende overdosis symptomen zijn misselijkheid, diarree, slaperigheid, koorts, verlies van eetlust en een wazig zicht. Het is van levensbelang dat u direct de arts of 112 belt wanneer deze situatie zich voordoet. Bewaar de verpakking van de geneesmiddelen zodat het medisch personeel precies kan zien welk middel je hebt gebruikt.

De mogelijke gevolgen van een overdosis paracetamol zijn onder andere leverbeschadiging, leverfalen of zelfs de dood wanneer je geen medische hulp ontvangt.1 Een overdosis paracetamol kan expres genomen worden door mensen die zichzelf pijn willen doen, maar kan ook per ongeluk voorkomen. 

Als je meer dan één geneesmiddel tegelijk met paracetamol gebruikt, vergroot je de kans dat je per ongeluk te veel inneemt. Het is belangrijk om altijd de bijsluiters van je geneesmiddelen te lezen om ervoor te zorgen dat je weet welke paracetamol bevatten.

Wat is een overdosis paracetamol?

Paracetamol wordt door je lichaam verwerkt in je lever en kan alleen maar worden afgebroken door een stofje genaamd glutathion.

Als je lichaam te weinig glutathion bevat of als je een te grote hoeveelheid paracetamol hebt ingenomen, kan je lichaam de giftige bestanddelen van paracetamol niet verwerken. Kijk dus steeds in de bijsluiter wat de maximale dosis is van de pijnstiller die je inneemt en pas op met combinaties van verschillende geneesmiddelen!


Als je een leverziekte hebt of voor langere tijd problemen hebt gehad met alcoholmisbruik, functioneert je lever wellicht anders. Het is dan belangrijk om met een arts te praten voordat je pijnstillers gebruikt. Ook wanneer je een nierziekte hebt, is het belangrijk om met je arts te praten voordat je paracetamol inneemt.

Wat veroorzaakt een overdosis pijnstillers?

Een overdosis geneesmiddelen komt voor bij ongeveer 1,2 per 10.000 personen die de huisarts bezoeken.2 Eén pil van een geneesmiddel voor een volwassene is soms al voldoende om een vergiftiging te veroorzaken bij kinderen. Dit geldt vooral voor geneesmiddelen voor hart- en vaatziekten en slaapmiddelen. Sommige situaties verhogen de kans op ongevallen bij kinderen: geneesmiddelen die op het nachtkastje liggen, pillendoosjes in de handtas of druppels voor de opa die al vermengd zijn in het glas fruitsap en aantrekkelijk zijn voor kinderen.3

Leg pillen nooit klaar om ze later in te nemen. Kinderen beschouwen ze als snoepjes.

Het is daarom belangrijk om je pijnstillers en geneesmiddelen op een veilige plek te bewaren, buiten het bereik van kinderen.

Wat zijn de symptomen van een geneesmiddel overdosis?

Een overdosis paracetamol kan leverbeschadiging veroorzaken. Tekenen hiervan waar je op moet letten in de dagen na overmatige consumptie zijn:

  • Misselijkheid
  • Overgeven
  • Pijn in je rechter bovenbuik
  • Geelzucht
  • Onverwachte bloedingen omdat de bloedstolling verstoord is

Vanwege deze risico's moet je pijnstillers en andere geneesmiddelen buiten het bereik van kinderen en huisdieren bewaren.

Hoe behandel je een geneesmiddel overdosis?

Als je tekenen van een overdosis herkent, moet je onmiddellijk medische hulp inroepen. Er is een tegengif voor paracetamolvergiftiging beschikbaar en het is het meest effectief als het binnen acht uur na de overdosis wordt ingenomen.4 Zelfs wanneer je nog geen tekenen van een overdosis herkent, maar je weet dat iemand een overdosis paracetamol ingenomen heeft, is het belangrijk om snel te handelen en onmiddelijk medische hulp in te roepen.

De meest voorkomende ziekenhuisbehandelingen voor een overdosis paracetamol zijn:5

  • Geactiveerde houtskool: deze bindt zich aan het geneesmiddel om te voorkomen dat het in uw bloed wordt opgenomen.6
  • Een infuus met acetylcysteïne7

Als jij of iemand die je kent behandeld wordt voor een geneesmiddel overdosis moet je de arts of verplegers duidelijk vertellen welk geneesmiddel en welke hoeveelheid er is ingenomen, wanneer deze zijn ingenomen en de methode waarop de geneesmiddelen zijn ingenomen.

Ook leeftijd en lichaamsgewicht zijn belangrijk om door te geven in het geval van een geneesmiddel overdosis.

Wat gebeurt er na een geneesmiddel overdosis? 

Als je in het ziekenhuis wordt opgenomen voor een overdosis pijnstillers, spreek je vóór je vertrek met een psychiatrisch team. Dit is om te begrijpen of het een incident was of dat u geestelijke gezondheidszorg nodig heeft.

In gevallen van ernstige leverschade worden noodtransplantaties uitgevoerd, maar deze procedure is relatief zeldzaam.

Wat moet je doen nadat je het ziekenhuis hebt verlaten?

Mensen die in het ziekenhuis worden behandeld voor een overdosis pijnstillers, worden geïnformeerd over waarschuwingssignalen waar ze in de dagen na het incident op moeten letten.

Als je bent behandeld zal het ziekenhuis ook bloedonderzoeken uitvoeren voordat je wordt ontslagen, om er zeker van te zijn dat je geen risico loopt op het ontwikkelen van leverschade.

Enkele tekenen dat je medische hulp moet zoeken nadat u bent behandeld voor een geneesmiddel overdosis zijn:

  • Buikpijn of misselijkheid
  • Geelzucht
  • Zware hoofdpijn, slaperigheid of een verward gevoel

Wie kan paracetamol kopen? 

Paracetamol is vrij verkrijgbaar in Nederland. Afhankelijk van de winkelketen kan er gekozen worden om niet aan kinderen onder de 16 jaar te verkopen. Er geldt voor het verkopen van paracetamol een maximum van 3 verpakkingen.

Een oudere man ligt in bed en vertoond kenmerken van ziekte

NSAID-overdoses 

Als je NSAID's (niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen) gebruikt, moet je altijd de laagst mogelijke dosis gebruiken voor de kortst mogelijke tijd.

Het is mogelijk om per ongeluk de aanbevolen dosering voor NSAID's zoals diclofenac, ibuprofen en gecombineerde formule pijnstillers zoals paracetamol, acetylsalicylzuur en cafeïne te overschrijden. Dit is de reden waarom je altijd de bijsluiter moet lezen voordat je geneesmiddelen gebruikt om onbedoelde overdoses van pillen te voorkomen.

Wat gebeurt er als je een overdosis NSAID’s hebt genomen?

Er zijn veel verschillende sterktes en formuleringen van orale diclofenac en ibuprofen. Daarom is het belangrijk dat je de productinformatie leest om de maximale dagelijkse dosis te begrijpen voor het specifieke NSAID geneesmiddel dat je gebruikt. Om een overdosis medicatie te voorkomen, mag je deze dosis nooit overschrijden.

Symptomen van een orale overdosis NSAID's kunnen zijn:

  • Braken
  • Maagbloeding
  • Diarree
  • Duizeligheid
  • Oorsuizen
  • Beroertes

Hoe behandel je een overdosis NSAID's?

Als je de aanbevolen dosering van ibuprofen, acetylsalicylzuur of diclofenac tabletten overschrijdt, dien je onmiddellijk medische hulp in te roepen, aangezien artsen een symptomatische en ondersteunende behandeling kunnen voorstellen.

Aangezien topische NSAID’s langzaam worden geabsorbeerd, is een overdosis medicatie via de huid onwaarschijnlijk wanneer deze gebruikt wordt volgens de bijsluiter. Als je echter de gel of crème per ongeluk of bewust doorslikt, moet je onmiddellijk medische hulp zoeken.

Verdere belangrijke informatie over geneesmiddelen overdoses

Als je van grapefruit houdt of grapefruitsap drinkt, moet je de huisarts raadplegen over mogelijke interacties met voorgeschreven geneesmiddelen.

Dit omdat grapefruit vaak wisselwerkingen heeft met:

  • Bloeddrukmedicatie
  • Cholesterol medicatie
  • Angstmedicatie
  • Pijnstillers
  • Hoestmedicatie8

De reden voor deze interactie tussen citrusvruchten en bepaalde geneesmiddelen is dat chemicaliën in grapefruit en zure sinaasappels tijdens het verteren je enzymproces van het metaboliseren van medicatie kunnen verstoren.9

Je lichaam kan medicatie te langzaam of te snel verwerken omdat het reageert met citrus-chemicaliën, dus bespreek dit met je huisarts om het risico op een overdosis door grapefruit te voorkomen.

Wat moet je weten over een geneesmiddelen overdosis bij kinderen?

Aangezien de veilige, aangeraden hoeveelheden paracetamol worden berekend op basis van leeftijd en gewicht, wordt de dosering van kinderen zorgvuldig berekend om ervoor te zorgen dat hun lichaam het zonder schade kan verwerken.

Je moet alle informatie die bij pijnstillers wordt geleverd zorgvuldig lezen en ervoor zorgen dat je kinderen de juiste dosering geeft voor hun gewicht en leeftijd. Daarnaast is het heel belangrijk om potentieel gevaarlijke geneesmiddelen buiten het bereik van kinderen te houden.

DEEL DIT ARTIKEL

1 https://www.netdoctor.co.uk/healthy-living/wellbeing/a28355/paracetamol-overdose/

2 https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/geneesmiddelenvergiftiging

3 https://www.antigifcentrum.be/geneesmiddelen 

4 https://www.netdoctor.co.uk/healthy-living/wellbeing/a28355/paracetamol-overdose/

5 https://toxicologie.org/paracetamol//

6 https://toxicologie.org/paracetamol//

7 https://toxicologie.org/paracetamol//

8 https://kennisbank.serviceapotheek.nl/artikel/grapefruit-en-medicijnen

9 https://kennisbank.serviceapotheek.nl/artikel/grapefruit-en-medicijnen

placeholder

Kies voor verantwoord gebruik

Informatiecampagne gesteund door Volaren Emulgel.

LEES MEER